Principes van bewust ouderschap
Bewust ouderschap is een opvoedfilosofie die bestaat uit drie bouwstenen:
- Hechting bevorderend ouderschap
- Democratische discipline; grenzen stellen zonder straffen en zonder belonen/ prijzen
- Kinderen helpen herstellen van stress en trauma door ontlading van emoties en m.b.v. spel.
1. Hechting bevorderend ouderschap
- Natuurlijke geboorte en vroege binding aangaan
- Veel fysiek contact
- Langdurige borstvoeding op vraag van het kind
- Directe aandacht voor huilen
- Sensitieve afstemming op het kind
2. Democratische discipline
- Geen straffen (incl. Slaan, time-out en kunstmatige consequenties)
- Geen beloningen of omkopingen
- Zoeken naar onderliggende noden en gevoelens
- Relatie opbouwend
- Empathisch en assertief grenzen stellen
- Woede management voor ouders
- Geweldloze conflicthantering (familievergadering, mediation e.d., zie ook Gordon, Rosenberg)
3. Herstel van stress en trauma
- Erkenning van stress en trauma (en onderliggende noden) als voedingsbodem voor gedragsproblemen en emotionele problemen
- Nadruk op preventie van stress en trauma
- Erkenning van het helende effect van huilen, spel en lachen in de context van een liefdevolle relatie met de ouders
- Erkenning van het helende effect van huilen, spel en lachen voor ouders
- Respectvol en empathisch ontvangen van de emoties van kinderen en ouders
Gebaseerd op de meest recente onderzoeken en inzichten op het gebied van de ontwikkeling van kinderen, stelt Aletha Solter vele traditionele aannames over opvoeding in vraag en stelt ze een nieuwe benadering voor die een diepgaande verschuiving kan teweegbrengen in de relatie tussen een ouder en zijn of haar kind.
De tien principes van bewust ouderschap:
- Ouders vervullen de nood van hun kinderen aan fysiek contact, zonder zich zorgen te maken over het ‘verwennen’ van hun kinderen op dat vlak.
- Ouders accepteren de volledige range aan emoties bij kinderen en ontvangen zonder oordeel alle wijzen waarop kinderen hier uiting aan geven. Ze realiseren zich dat ze niet alle verdriet, boosheid of frustratie kunnen voorkomen. Ze weerhouden kinderen er niet van hun pijnlijke gevoelens te uiten door huilen of uitrazen.
- Ouders bieden leeftijdsgepaste stimulatie en vertrouwen er op dat kinderen leren op hun eigen tempo en manier. Ze pushen kinderen niet om sneller te ontwikkelen.
- Ouders moedigen hun kinderen aan om nieuwe vaardigheden te leren, maar oordelen niet over hun prestaties noch met kritiek, noch met prijzen.
- Ouders spenderen dagelijks tijd met hun kinderen waarop ze hun volle aandacht geven. In deze speciale tijd observeren, luisteren, antwoorden ze en nemen ze deel aan het spel van hun kinderen als ze daartoe uitgenodigd worden. Ze gaan de activiteiten van de kinderen niet sturen.
- Ouders beschermen hun kinderen voor gevaar, maar proberen niet al hun fouten, problemen of conflicten te voorkomen.
- Ouders moedigen hun kinderen aan om autonome probleemoplossers te worden en helpen enkel wanneer het nodig is. Ze lossen de problemen niet op voor de kinderen.
- Ouders stellen redelijke grenzen, gidsen kinderen met vriendelijke hand naar gewenst gedrag en overzien ieders noden bij het oplossen van conflicten. Ze controleren kinderen niet met straffen, beloningen, omkoping of bedreigingen van welke soort dan ook.
- Ouders zorgen voor zichzelf en zijn eerlijk over hun eigen noden en gevoelens. Ze offeren zichzelf niet op tot ze wrokkig worden.
- Ouders werken aan hun bewustzijn van de interferentie tussen pijn uit hun eigen kindertijd en hun vermogen om een goede ouder te zijn. Ze doen gewetensvolle inspanningen om zoveel mogelijk te voorkomen dat ze eigen pijn doorgeven aan hun kinderen.